Energia Plus - modernizacja energetyczna przedsiębiorstw

Zmiany zachodzące na całym świecie mają na celu przeciwdziałanie globalnemu kryzysowi klimatycznemu. Mogliśmy się o tym przekonać, czytając, choćby o deklaracjach wielu krajów na szczycie klimatycznym zorganizowanych przez nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych Joe Bidena na początku 2021 roku. Europa od lat stara się przeciwdziałać pogarszającej sytuacji klimatu oraz środowiska naturalnego. Dlatego ściśle działa razem z krajami członkowskimi, propagując programy pomocowe dla mieszkańców i przedsiębiorców.

Kraje członkowskie UE - w tym Polska, które chcą spełnić założenia unijnych dyrektyw dotyczących emisji gazów cieplarnianych, również wychodzą z różnymi inicjatywami mającymi na celu poprawę obecnej sytuacji klimatycznej. Jednym z takich programów pomocowych jest Energia Plus skierowana do przedsiębiorców działających na terenie Polski.

W oficjalnym dokumencie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) możemy przeczytać, że celem programu jest minimalizowanie negatywnego wpływu przedsiębiorstw na środowisko. Skupia się on głównie na poprawie jakości powietrza, poprzez wsparcie inwestycyjne. Oznacza to, że instalacje, na które można ubiegać się o dofinansowanie, powinny znacznie ograniczyć lub całkowicie wyeliminować powstawanie szkodliwych substancji. 

Innym celem tego programu jest także ograniczenie przez przedsiębiorców wykorzystania paliw kopalnych do pozyskiwania energii, a także poprawa efektywności energetycznej, poprzez modernizację istniejącej sieci ciepłowniczej lub poszukiwanie nowych ekologicznych źródeł energii.

O jedną z form dofinansowania z programu Energia Plus mogą ubiegać się przedsiębiorcy, w myśl ustawy z dnia 6 marca 2018 roku.

Dodatkowo możliwe jest także przeniesienie wniosku z pierwszego naboru do programu Energia Plus, jeżeli przedsiębiorca nie rozpoczął jeszcze realizacji przedsięwzięcia, nie została podpisana umowa na dofinansowanie lub organ statutowy NFOŚiGW nie zatwierdził warunków dofinansowania planowanej inwestycji. 

Drugi nabór wniosków do programu Energia Plus rozpoczął się w październiku 2020 roku. Przedsiębiorcy zainteresowani dotacją mogą składać dokumenty aż do wyczerpania się środków przeznaczonych na alokację lub do 17 grudnia 2021 roku.

Warunkiem rozpatrzenia podań o wsparcie finansowe jest odpowiednia forma ich złożenia. Należy bowiem pamiętać, że wnioski należy składać jedynie elektronicznie poprzez Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD). Do złożenia wniosku konieczne jest posiadanie podpisu elektronicznego oraz zalogowanie się do systemu.

Wnioski przesłane po terminie lub niekompletne nie będą brały udziału w procesie przyznawania dofinansowań. O zachowaniu warunków czasowych decyduje data wysłania wniosku przez GWD na skrzynkę podawczą Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej znajdującą się na elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP).

Jak już wspomnieliśmy, Energia Plus to program, który jest skierowany do przedsiębiorców. Umożliwia im ubieganie się o pożyczkę lub dotację. Przy czym dofinansowanie w formie pożyczki pokrywać może do 85% kosztów kwalifikowanych, natomiast wsparcie w formie dotacji może być przeznaczone na maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych, pod warunkiem, że przedsiębiorca wykorzysta do produkcji energii elektrycznej technologię ORC (z ang. organic rankine cycle). Dodatkowo przedsiębiorcy, którzy będą realizować przedsięwzięcie typu „project finance” muszą partycypować w postaci udziału kapitału zakładowego pokrytego wkładem pieniężnym w wysokości co najmniej 15% kosztów kwalifikowanych.

Na co zatem może liczyć przedsiębiorca decydujący się na dofinansowanie w formie pożyczki w ramach programu Energia Plus? Przede wszystkim na wysokie kwoty pożyczek, które wynoszą od 500 tys. zł do nawet 300 mln zł. A jak wygląda kwestia oprocentowania tych pożyczek? Wybierając pożyczkę preferencyjną osoby prowadzące działalność gospodarczą mają zagwarantowany WIBOR 3M i 50 pb, nie mniej niż 1,5% w skali roku.

Natomiast decydując się na pożyczkę na warunkach rynkowych, oprocentowanie jest naliczane na poziomie stopy referencyjnej ustalanej zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo jest nowe i nie można jeszcze określić ratingu, to do określenia oprocentowania można zastosować rating, o jedną kategorię niższy od ratingu podmiotu dominującego. W takiej sytuacji może być też konieczne dodatkowe zabezpieczenie zwrotu pożyczki. Co istotne, pożyczka może zostać częściowo umorzona, jednak w kwocie nieprzekraczającej 1 mln zł.

Spłata oprocentowania z otrzymanej pożyczki powinna następować kwartalnie, a cały okres kredytowania nie powinien być dłuższy niż 15 lat.

Program Energia Plus ma na celu przede wszystkim modernizację przedsiębiorstw, które nadal wykorzystują w dużej mierze paliwa kopalne. Ma to doprowadzić do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, które są uwalniane do środowiska.

Rodzaje przedsięwzięć, które mogą być dofinansowane z funduszu programu, to:
 

• zmniejszenie zużycia paliw kopalnych,

• ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery,

• przedsięwzięcia, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej,

• instalacja nowych źródeł ciepła i energii elektrycznej (trzeba przy tym pamiętać, że dofinansowanie obejmuje tylko i wyłącznie nowe urządzenia wyprodukowane do 24 miesięcy od ich montażu),

• modernizacja, przebudowa sieci ciepłowniczych.

W programie Energia Plus akceptowane są również przedsięwzięcia, które doprowadzić mogą do zmniejszenia zużycia surowca pierwotnego (na przykład węgla) w trakcie produkcji lub częściowego jego zastąpienia przez surowiec wtórny (przykładowo biomasę). Przy czym zmiana ta musi wynosić przynajmniej 5% na każdą jednostkę produkcyjną.

Dofinansowanie mogą też otrzymać przedsiębiorstwa, które posiadają urządzenia techniczne o łącznej mocy spalania w paliwie powyżej 50 MW. Jeżeli doprowadzą do ograniczenia emisji zanieczyszczeń poprzez modernizację urządzenia lub instalację urządzeń ograniczających spalanie, mogą ubiegać się o jedną z form dofinansowania.

Środki dla przedsiębiorców mogą też być przeznaczone na poprawę efektywności energetycznej. Pod tym hasłem kryje się przede wszystkim inwestycja przedsiębiorstw w technologie służące większej racjonalizacji zużycia energii elektrycznej oraz energii cieplnej. Do tego kryterium należeć więc będą wszelkie modernizacje zakładające montaż, np. instalacji fotowoltaicznych, falowników do pomp i wentylatorów, energooszczędnych systemów oświetlenia lub budowę własnych źródeł energii. 

Wsparcie można będzie również otrzymać do przedsięwzięć mających na celu termoizolację budynków biurowych oraz hal produkcyjnych, rekuperację ciepła z urządzeń lub wykorzystanie energii odpadowej z procesów produkcyjnych. Dodatkowo o dofinansowanie mogą ubiegać się również przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na budowę lub przebudowę jednostek wytwórczych, przyłączonych do sieci przemysłowej, które do produkcji energii wykorzystują odnawialne źródła energii, ciepło odpadowe, paliwa niskoemisyjne gazowe lub ciepło pochodzące z kogeneracji. 

Warto jednak podkreślić, że warunkiem udzielenia dofinansowania w ramach budowy magazynu energii, będzie jego bezpośrednie połączenie ze źródłem energii.

Lista dokumentów, które trzeba dołączyć do wniosku, jest dość długa, a od ich dołączenia będzie zależeć dalsze procedowanie podania. Dokumenty, które należy dołączyć w formie elektronicznej, to:
 

• pełnomocnictwo, jeżeli do podpisywania wniosku jest wyznaczony reprezentant przedsiębiorcy,

• wszelkie wymagane pozwolenia,

• uproszczony schemat technologiczny,

• sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa dotyczące ostatnich 3 lat działalności,

• opinia biegłego oraz raport z badania sprawozdania finansowego,

• sprawozdanie statyczne,

• statut lub umowa spółki,

• udokumentowanie źródeł finansowania (promesa na udzielenie kredytu, umowy kredytowe itd.),

• studium wykonalności sporządzone zgodnie z instrukcją,

• model finansowy projektu.

Na wstępnym etapie kwalifikacji wniosków o dofinansowanie w ramach programu priorytetowego Energi Plus, brane będą pod uwagę te podmioty gospodarcze, które spełnią dwa warunki. Przede wszystkim do wniosku dołączone zostaną wyniki przeprowadzonego wcześniej audytu energetycznego w zakresie:
 

• budynków przemysłowych,

• wewnętrznych sieci ciepłowniczych,

• źródeł ciepła, energii elektrycznej i chłodu,

• procesów technologicznych,

• elektroenergetycznym budynku.

Drugim warunkiem jest ubieganie się o dofinansowanie przedsięwzięcia, którego zasadność wynika z przeprowadzonego audytu. W wyniku inwestycji oszczędność energii ma wynosić co najmniej 5%.

Składane przez przedsiębiorców wnioski będą oceniane na podstawie dwóch podstawowych grup kryteriów: dostępu oraz jakościowych. W ocenie dostępu są brane pod uwagę, takie kwestie, jak złożenie wniosku w terminie, jego kompletność oraz zgodność z priorytetami programu. Dodatkowo określa się, czy wnioskodawca mieści się w katalogu beneficjentów określonych przez program.
 

W części oceny jakościowej wniosku, nadawane są punkty od 0 do 5, które będą wpływać na decyzję o przyznaniu dofinansowania. W tej części biegli będą oceniać, między innymi zasadność realizacji przedsięwzięcia, wykonalność przedsięwzięcia, ocenę finansową oraz efektywność kosztową. 

Dodatkowo wnioski o dofinansowanie w ramach programu Energia Plus podlegać będą również ocenie pod kątem kryteriów horyzontalnych. Są one uniwersalne dla wszystkich typów przedsięwzięć. To kryterium opisuje, czy projekt będzie zwiększać świadomość ekologiczną, czy jest ekoinnowacyjny oraz, czy przedsiębiorstwo posiada system zarządzania środowiskowego. W ramach oceny tego kryterium beneficjent może otrzymać maksymalnie 20 punktów. 

Jednym z dodatkowych kryteriów branych pod uwagę przy ocenie dokumentów jest także obowiązkowe dołączenie do wniosku o udzielenie dofinansowania studium Wykonalności wraz z aktywnym modelem finansowym.

Wnioski będą rozpatrywane zgodnie z „Zasadami udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” oraz z „Kryteriami wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”.

Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji? Skontaktuj się z nami