Podatek VAT na fotowoltaikę w 2021 roku

Do 23 listopada 2019 roku w Polsce istniały dość niejasne przepisy związane z naliczaniem podatku VAT za zakup paneli fotowoltaicznych. Zgodnie z już nieobowiązującymi przepisami klienci indywidualni, którzy zdecydowali się na zakup paneli fotowoltaicznych i ich montaż na budynkach mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m2 oraz mieszkań o powierzchni nieprzekraczającej 150 m2, podlegali opodatkowaniu 8% stawką VAT.

8% podatek VAT nie obowiązywał jednak już w sytuacji, kiedy właściciele domów jednorodzinnych chcieli zamontować moduły PV na gruncie lub budynkach gospodarczych. Nawet jeżeli ich przeznaczeniem była obsługa domu jednorodzinnego, to nadal obowiązywała ich inna stawka opodatkowania, plasująca się na poziomie 23%.

Podstawą zmiany przepisów o opodatkowaniu instalacji fotowoltaicznej na budynkach gospodarczych i gruntach stała się zmiana definicji budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Według zmienionej nomenklatury do budownictwa włączono również mikroinstalacje, które są funkcjonalnie połączone z budynkiem mieszkalnym. Dzięki temu powstała furtka, która pozwoliła na późniejszą zmianę przepisów podatkowych.

8% VAT na fotowoltaikę przysługuje zgodnie z obowiązującą ustawą tylko inwestorom indywidualnym, którzy chcą zainstalować moduły PV na budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym. Dodatkowym warunkiem jest wykorzystanie pozyskanej energii jedynie na cele własnego gospodarstwa domowego. Do grupy objętej społecznym programem mieszkaniowym można zaliczyć budynki wykorzystywane do celów mieszkaniowych:

• Domy jednorodzinne o powierzchni użytkowej, która nie przekracza 300 m2,
• szeregówki i pół bliźniaki, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m2,
• mieszkania, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m2.

8% VAT na fotowoltaikę w 2021 roku przysługuje także rolnikom, którzy dokonują inwestycji w moduły fotowoltaiczne na potrzeby gospodarstw domowych. W przypadku rolników powierzchnia użytkowa obiektu, na którym ma być zamontowana fotowoltaika, również nie może przekroczyć 300 m2.

Niższa stawka VAT 8% obowiązuje również przy zakupie fotowoltaiki przez spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty oraz przez gminy. Wymienionym podmiotom przysługuje preferencyjna stawka VAT, jeżeli instalują panele PV na budynkach objętych społecznym programem mieszkalnych, których powierzchnia nie przekracza 300 m2, a inwestycja nie wychodzi poza zakres termomodernizacji budynku.

Ostatnią grupą, która może skorzystać z niższej stawki VAT na zakup i montaż paneli fotowoltaicznych, są mieszkańcy bloków i budynków wielorodzinnych. W ich przypadku powierzchni użytkowa nie może przekraczać 150 m2.

Warto również zwrócić uwagę na sytuację, kiedy powierzchnia użytkowa domu rodzinnego przekracza 300 m2. Nie oznacza to jednak, że właściciel takiej nieruchomości jest zobowiązany do zapłacenia podatku VAT w wysokości 23%. W przypadku, kiedy instalacja montowana jest na dachu, właściciel może zastosować częściowo stawkę 8%, a częściowo 23%. Podstawę opodatkowania w takiej sytuacji właściciel powinien podzielić proporcjonalnie w stosunku do tego, jaka część budynku ustawowo podlega niższej stawce opodatkowania.

Podatek od fotowoltaiki w wysokości 23% należy zapłacić, kiedy inwestycji dokonujemy na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej lub rolniczej. Przepis ten zatem dotyczy wszystkich przedsiębiorców, którzy montują moduły fotowoltaiczne na budynkach firm, zakładach produkcyjnych lub hotelach. 23% VAT zapłacą również budynki użyteczności publicznej oraz wszyscy, którzy montują panele fotowoltaiczne na budynkach przekraczających 300 m2 powierzchni użytkowej.

Zgodnie z ustawą o podatku VAT oraz z rozporządzeniem Ministra Finansów, montaż paneli fotowoltaicznych zaliczany jest do usług budowlanych. Do czynności budowlanych zalicza się m.in.  budowę, remont, modernizację, termomodernizację oraz przebudowę, w celu częściowej lub całkowitej zmiany źródła energii na OZE. W tej definicji mieści się zatem także montaż paneli fotowoltaicznych, który jest opodatkowany 8% stawką VAT. W ustawie są jednak dodatkowe obostrzenia, które uprawniają do niższej stawki VAT za dowóz i montaż paneli PV. Usługa musi być wykonana na budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym, których powierzchnia nie przekracza 300 m2.

Prosument, czyli osoba, która posiada mikroinstalację fotowoltaiczną, powinna rozważyć również kwestię rozliczeń podatkowych w zakresie odbioru magazynowanej energii. Załóżmy, że prosument wytworzył nadwyżki energii elektrycznej, którą następnie oddał do sieci. Nie otrzymał za to zapłaty. W momencie, kiedy jego instalacja nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania gospodarstwa domowego na prąd, prosument pobiera z sieci magazynowany prąd, jednak nie w proporcji 1 do 1, a 0,8 lub 0,7 do przekazanej ilości. Czy zatem prosument powinien zapłacić podatek VAT za odbiór energii elektrycznej?

Zdania są podzielone, zwłaszcza w kontekście podatku od towarów i usług. Według interpelacji poselskiej z 2019 roku, nadwyżki energii elektrycznej przesyłane do sieci powinny być obciążone podatkiem VAT.  Dodatkowo prosument, który jest czynnym płatnikiem VAT, powinien podlegać wszystkim regulacjom wynikającym ze sprzedaży energii elektrycznej. Może też doliczyć podatek z faktur VAT do kosztów prowadzonej działalności. Jeżeli natomiast prosument nie prowadzi działalności gospodarczej, to w takiej sytuacji może skorzystać ze zwolnienia do kwoty 200 tys. zł przy przekazywaniu nadwyżek do sieci energetycznej. Odmiennego zdania jest Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej i jego interpretacja prawa jest w tej chwili wiążąca. Według dyrektora KIS energia elektryczna oddana do sieci z prywatnej mikroinstalacji fotowoltaicznej jest w tej sieci jedynie czasowo magazynowana. Dodatkowo prosument nie uzyskuje z tego tytułu prawa do wynagrodzenia, dlatego opodatkowanie w tym przypadku nie jest zasadne.

W 2019 roku wprowadzona została ulga termomodernizacyjna, która pozwala użytkownikom instalacji PV odliczyć ją od podatku PIT. Dzięki temu zakup paneli fotowoltaicznych jest tańszy, a czas zwrotu kosztów poniesionych na inwestycję jeszcze krótszy. Ulga termomodernizacyjna została wprowadzona, aby zachęcać właścicieli domów jednorodzinnych do inwestowania w alternatywne źródła energii, w tym panele fotowoltaiczne, co przyczyni się do zmniejszenia zapotrzebowania budynku na energię. Warto tutaj podkreślić, że przepisy mówią o możliwości skorzystania z ulgi w przypadku przedsięwzięcia modernizacyjnego. Czym jest takie przedsięwzięcie? Będą to te inwestycje, które prowadzą do zmniejszenia zapotrzebowania domu na energię potrzebną do jego ogrzania.

Do takich przedsięwzięć zaliczyć zatem można:

• Wszystkie ulepszenia, które wpłyną na ograniczenie zapotrzebowania energii w budynku,
• modernizacje, które wpłyną na ograniczenie strat ciepła,
• przyłącza do scentralizowanego źródła ciepła,
• inwestycje w odnawialne źródła energii w tym fotowoltaikę.

Ulga przysługuje zarówno na zakup paneli fotowoltaicznych, jak i usługę ich montażu.

Jednak nie każdy podatnik może skorzystać z takiej ulgi. O tym, czy można skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, będzie decydować kilka czynników, m.in. sposób opodatkowania, liczba odliczeń, a nawet rodzaj nieruchomości. Według ustawy beneficjentem ulgi może być:

• Podatnik opodatkowany według skali 17%, 32% lub 19%, a także na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
• podatnik, który chciałby skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, musi posiadać akt własności nieruchomości mieszkalnej jednorodzinnej lub być jej współwłaścicielem,
• podatnik, który jest dodatkowo zobowiązany przedstawić rachunki i faktury potwierdzające koszty poniesione na zakup narzędzi, materiałów budowlanych lub usług związanych z termomodernizacją budynku.

Ulga termomodernizacyjna nie przysługuje także, kiedy podatnik korzystał już z innych form dofinansowania lub część kosztów została mu zwrócona w jakiejkolwiek innej formie. W przypadku, kiedy podatnik zaliczył wydatki poniesione na termomodernizację budynku do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej lub odliczył w ramach innego zwolnienia podatkowego, również nie może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej.

Podatek od fotowoltaiki w 2021 roku dla inwestorów indywidualnych wynosi 8%. Jednak kwota, którą można odpisać, rozliczając się z podatku PIT, może wynieść nawet 53 tys. zł. Jest to kwota, która dotyczy wszystkich inwestycji zrealizowanych na konkretnym budynku mieszkalnym. Warto dodać, że w małżeństwie limit ulgi przysługuje każdemu z małżonków oddzielnie, tak więc w sumie mogą odpisać kwotę nie 53 tys. zł, a 106 tys. zł. Nie wpływa na to fakt, czy rozliczają się z podatku razem, czy osobno.

Aby móc skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, wszystkie inwestycje muszą zostać zakończone w okresie do 3 lat. Jeżeli zatem w 2021 roku zdecydujemy się na zakup paneli PV, to inwestycję będziemy musieli zakończyć najdalej w 2024 roku. VAT na fotowoltaikę powinniśmy odpisywać w roku, w którym inwestycja została faktycznie poczyniona. Wyjątkiem jest sytuacja, w której dochód podatnika nie pokrywa kwoty odpisania od podatku. W takim przypadku ulgę można rozliczać w kolejnych latach, jednak nie dłużej niż przez 6 kolejnych lat.

Kwotę do odliczenia wpisujemy podczas wypełniania odpowiedniego formularza PIT. W zależności od kwoty poniesionej na inwestycję oraz podstawy opodatkowania możemy samodzielnie obliczyć wysokość zwrotu, jaki otrzymamy z podatku. Przykładowo koszt instalacji fotowoltaicznej to 50 tys. zł.

Podatek, jaki płacimy od dochodu to 17%. Kwotę zwrotu z podatku możemy obliczyć ze wzoru:

50 (koszt instalacji) x 0,17 (kwota podatku) = 8 500 zł

Zgodnie z obowiązującą ustawą, ulgę termomodernizacyjną można odpisać tylko od budynków, które mieszczą się w definicji społecznego budynku mieszkalnego, a więc dom jednorodzinny, szeregówka lub bliźniak, których głównym celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych.  Ustawa dopuszcza natomiast wydzielenie w budynku mieszkalnym dwóch osobnych lokali mieszkalnych lub jednego mieszkalnego i jednego usługowego. Jednak w takim przypadku wydzielona powierzchnia nie może być większa niż 30% całkowitej powierzchni budynku.Jeżeli właściciel lub współwłaściciel takiego budynku spełnia pozostałe wymogi, może odpisać od podatku koszty związane z inwestycją na fotowoltaikę.

Właściciele budynków jednorodzinnych, którzy skorzystali z dofinansowania z programu Mój Prąd na zakup i instalację fotowoltaiki, mają możliwość odpisać od podatku koszty związane z inwestycją. Jednak w ich przypadku, nie może to być pełna kwota poniesionych kosztów. Ulgę termomodernizacyjną będą mogli odpisać od kwoty pomniejszonej o otrzymaną dotację. Jeżeli koszt inwestycji wyniósł 35 tys. zł, a z programu Mój Prąd beneficjent otrzymał 5 tys. zł, to podstawą do obliczenia ulgi będzie 30 tys. zł, a nie 35 tys. zł.

Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji? Skontaktuj się z nami