Pompa ciepła split vs monoblok ‒ co wybrać?

Pompy ciepła to ekologiczne, niezawodne i tanie odnawialne źródło energii, zyskujące coraz większe zainteresowanie wśród właścicieli budynków. Koszty eksploatacji tego typu urządzeń są średnio nawet 50% niższe niż kotła gazowego o podobnej mocy, natomiast w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym lub ściennym zapewniają wyjątkowo wysoki komfort cieplny użytkowanego budynku. 

Większość pomp ciepła można bez problemu zintegrować z istniejącą instalacją centralnego ogrzewania gazowego lub olejowego, uzupełniając lub zastępując klasyczne systemy grzewcze. Maksymalne obniżenie kosztów ogrzewania zapewnia połączenie pompy ciepła z instalacją solarną i fotowoltaiczną, zamieniającą w promieniowanie słoneczne w energię.

Z technicznego punktu widzenia pompa ciepła jest urządzeniem wykorzystującym procesy fizyczne (parowanie, skraplanie, sprężanie i rozprężanie) do wymuszonego przekazywania energii cieplnej z ośrodka o niższej temperaturze do ośrodka o temperaturze wyższej. Innymi słowy – pompa ciepła pobiera energię cieplną z powietrza na zewnątrz (pompa powietrzna) lub gruntu (pompa gruntowa) i za pomocą wymiennika przekazuje ją do instalacji grzewczej budynku.

W razie potrzeby możliwe jest odwrócenie tego procesu i użycie pompy ciepła do chłodzenia pomieszczeń. Główna różnica pomiędzy pompą ciepła a klimatyzacją sprowadza się do sposobu oddawania chłodu - klimatyzator obniża temperaturę poprzez bezpośredni nadmuch zimnego powietrza, z kolei pompa ciepła potrzebuje czynnika pośredniego, którym jest woda krążąca w instalacji.

Spośród różnych typów pomp ciepła wyróżnić można dwa główne rozwiązania: pompy gruntowe (GSHP) – czerpiące ciepło z głębi gruntu oraz pompy powietrzne (ASHP) – wykorzystujące powietrze pobrane z zewnątrz. Te drugie należą do rozwiązań najczęściej stosowanych w przypadku budownictwa jednorodzinnego. Na ich korzyść przemawia prostsza konstrukcja, łatwość instalacji oraz niższa cena.

Z technicznego punktu widzenia pompa ciepła jest urządzeniem wykorzystującym procesy fizyczne (parowanie, skraplanie, sprężanie i rozprężanie) do wymuszonego przekazywania energii cieplnej z ośrodka o niższej temperaturze do ośrodka o temperaturze wyższej. Innymi słowy – pompa ciepła pobiera energię cieplną z powietrza na zewnątrz (pompa powietrzna) lub gruntu (pompa gruntowa) i za pomocą wymiennika przekazuje ją do instalacji grzewczej budynku.

W razie potrzeby możliwe jest odwrócenie tego procesu i użycie pompy ciepła do chłodzenia pomieszczeń. Główna różnica pomiędzy pompą ciepła a klimatyzacją sprowadza się do sposobu oddawania chłodu - klimatyzator obniża temperaturę poprzez bezpośredni nadmuch zimnego powietrza, z kolei pompa ciepła potrzebuje czynnika pośredniego, którym jest woda krążąca w instalacji.

Spośród różnych typów pomp ciepła wyróżnić można dwa główne rozwiązania: pompy gruntowe (GSHP) – czerpiące ciepło z głębi gruntu oraz pompy powietrzne (ASHP) – wykorzystujące powietrze pobrane z zewnątrz. Te drugie należą do rozwiązań najczęściej stosowanych w przypadku budownictwa jednorodzinnego. Na ich korzyść przemawia prostsza konstrukcja, łatwość instalacji oraz niższa cena.

Jedną z decyzji, które będziemy musieli podjęć przy wyborze powietrznej pompy ciepła, będzie wybór pomiędzy:

• pompą typu split – złożonej z dwóch jednostek: zewnętrznej oraz wewnętrznej (instalowanej w środku budynku). Jednostka zewnętrzna zawiera w sobie wentylator, parownik i sprężarkę, natomiast jednostka wewnętrzna skraplacz, pompę obiegową i automatykę sterującą. Są one połączone szczelnymi przewodami, w których krąży czynnik chłodniczy. 
• pompą typu monoblok – wszystkie wymienione wyżej komponenty pompy zamknięte są fabrycznie w jednej, hermetycznej obudowie. 

Elementem urządzeń typu split zazwyczaj jest inwerter sterujący pracą sprężarki w jednostce zewnętrznej, co umożliwia dopasowanie mocy grzewczej urządzenia do aktualnego zapotrzebowania na ciepło. Jednostka wewnętrzna ma kompaktowe rozmiary, dzięki czemu zajmuje niewiele miejsca, a jej montaż jest łatwiejszy. Przewody łączące obie jednostki pompy wypełnione są czynnikiem chłodniczym o bardzo niskiej temperaturze zamarzania (najczęściej jest to gaz R410A, R32, R290), co gwarantuje bezawaryjną pracę nawet przy dużych mrozach.

Zgodnie z przepisami unijnymi instalator pompy ciepła split musi legitymować się uprawnieniami f-gazowymi, uprawniającymi do pracy z syntetycznymi czynnikami chłodzącymi. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami. Trzeba także pamiętać, że urządzenia tego typu wymagają corocznej kontroli szczelności (koszt około 500 zł) oraz założenia tzw. karty produktu, jeżeli ich moc przekracza 10 kW (jednorazowy koszt około 1000 zł).

Monoblok to pojedyncza jednostka, mieszcząca w swojej obudowie wszystkie komponenty niezbędne do działania pompy. Jej instalacja sprowadza się więc tylko do połączenia z układem centralnego ogrzewania. Dzięki temu, że całość jest fabrycznie szczelnie zamknięta i zaizolowana, pompa ciepła monoblok jest znacznie cichsza niż pompa ciepła split. 

W przypadku pompy ciepła monoblok cena jest zauważalnie wyższa od jednostek typu split. Droższy koszt zakupu rekompensuje niższy koszt eksploatacji. Montaż nie wymaga posiadania przez instalatora certyfikatu f-gazowego, nie wykonuje się bowiem procedury napełniania czynnikiem chłodniczym, ani corocznej kontroli szczelności.

Oba typy pomp ciepła to urządzenia działające w ten sam sposób a różnice między nimi sprowadzają się do innej budowy jednostki oraz sposobu instalacji. Jedne i drugie oferują zadowalające współczynniki efektywności (ang. Coefficient of Performance), doskonale sprawdzając się zarówno w przypadku tradycyjnych kaloryferów, jak i ogrzewania podłogowego oraz ogrzewania ciepłej wody użytkowej (CWU). Pompa ciepła split to mniejszy koszt zakupu, ale wyższy koszt instalacji i eksploatacji. Pompa ciepła monoblok jest droższa w zakupie, ale tańsza w montażu i użytkowaniu. Z całą pewnością warto rozpatrzeć obniżenie kosztów użytkowania pompy ciepła przez montaż instalacji PV. Te dwa systemy wzajemnie się wspierają, obniżając wysokość rachunków za prąd, przy jednocześnie zachowanym komforcie cieplnym wewnątrz budynku.

Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji? Skontaktuj się z nami