Fotowoltaika, gdzie kupić?
Ilość energii słonecznej, która dociera w ciągu godziny do naszej planety, jest w stanie zaspokoić potrzeby energetyczne ludzi na całym świecie nawet na rok. Skoro możemy czerpać korzyści z natury i z pomocą fotowoltaiki zamieniać energię słoneczną na prąd, to warto z takiej okazji skorzystać.
Poza aspektem finansowym duże znaczenie ma również pozytywny wpływ na ochronę środowiska. Jeśli więc zastanawiasz się, czy także i Ty możesz generować darmowy i ekologiczny prąd ze słońca, to odpowiedź jest jednoznaczna i brzmi: TAK! Z czego składa się instalacja PV? Jak oszacować jej moc? Gdzie kupić instalację fotowoltaiczną i na co zwrócić uwagę dokonując wyboru poszczególnych jej komponentów? Czy w 2022 roku inwestowanie w fotowoltaikę nadal jest opłacalne? O tym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Fotowoltaika – kiedy powstał pierwszy panel PV?
Początki fotowoltaiki sięgają 1839 roku. Wówczas francuski fizyk, Edmund Bequerel, odkrył efekt fotoelektryczny. Podczas prac badawczych zauważył, że niektóre materiały mają zdolność do wytwarzania niewielkich ilości prądu, gdy zostają poddane ekspozycji na światło. Choć teoria ta wydawała się wówczas rewolucyjna i posiadała znaczny potencjał do prowadzenia dalszych prac, to jednak dopiero Albert Einstein w 1905 roku zgłębił ten temat bliżej i opisał naturę światła oraz efektu fotoelektrycznego. Jak można się domyślać, to właśnie dzięki opracowaniu tej teorii został uznawanym na całym świecie i cenionym noblistą.
Pierwszy panel fotowoltaiczny powstał jednak dopiero 50 lat później. Został wyprodukowany przez Bell Laboratories w 1954 roku. Niestety koszty produkcyjne były w tamtych czasach tak wysokie, że technologia ta nie została zaadaptowana na potrzeby życia codziennego. W kolejnych latach moduły PV znalazły natomiast zastosowanie w przemyśle kosmicznym do zasilania statków kosmicznych.
W ten sposób prace nad panelami fotowoltaicznymi stale postępowały, a sama technologia stawała się coraz bardziej dostępna dla prywatnych inwestorów. Przełomowy okazał się w szczególności kryzys energetyczny w latach 70. XX w. Wówczas fotowoltaika zyskała na popularności, by współcześnie móc zasilać energetycznie domy, biura, fabryki, gospodarstwa rolne czy inne obiekty użyteczności publicznej.
Fotowoltaika – podstawowe elementy instalacji PV i zasady jej działania
Ogniwa fotowoltaiczne
Główną rolę w procesie zamiany promieniowania słonecznego na energię elektryczną odgrywają ogniwa fotowoltaiczne, z których zbudowane są panele PV. Są one wykonane z materiałów półprzewodnikowych, takich jak na przykład krzem. Kiedy światło pada na ogniwo fotowoltaiczne, następuje wybicie elektronów z atomów materiału półprzewodnikowego.
Jeśli przewodniki elektryczne są podłączone do strony dodatniej i ujemnej, tworząc obwód elektryczny, to wówczas elektrony mogą zostać przechwycone w formie prądu elektrycznego. Jak więc można się domyślić, ilość wytworzonego przez moduły fotowoltaiczne prądu zależy od ilości docierającego do nich światła, a także ich mocy i sprawności.
Monokrystaliczne i polikrystaliczne panele PV
W zależności od typu zastosowanych ogniw fotowoltaicznych, panele PV podzielić można na monokrystaliczne lub polikrystaliczne. Pierwszy rodzaj modułów wykazuje większą moc. Wynosi ona od 330 do 500 Wp. Moc paneli polikrystalicznych kształtuje się natomiast na poziomie od 260 do 285 Wp. Co to oznacza w praktyce? Do instalacji fotowoltaiki o preferowanej przez nas mocy potrzeba mniejszej ilości monokrystalicznych paneli PV niż ich polikrystalicznych odpowiedników.
Kolejnym wspomnianym elementem różnicującym obydwa typy paneli PV jest sprawność, definiowana jako zdolność instalacji fotowoltaicznej do przetwarzania promieni słonecznych w energię elektryczną. Monokrystaliczne panele PV w porównaniu do polikrystalicznych posiadają większa sprawność. W ich przypadku wynosi ona średnio 18-20%, a polikrystalicznych 16-19%.
Moduły monokrystaliczne cieszą się również większym zainteresowaniem ze strony inwestorów ze względu na wygląd. Jednolita struktura i ciemna kolorystyka pasują do większości dachów, zapewniając instalacji estetyczny design. Warto również dodać, że moduły polikrystaliczne, z racji stosunkowo wysokich kosztów produkcyjnych, mają coraz mniejszy udział w rynku. Zatem perspektywa ich wymiany w razie awarii w dłuższym okresie czasu może stać się problematyczna.
Istotnym wyróżnikiem wysokiej jakości paneli fotowoltaicznych jest także ich odporność na wysoką temperaturę, która chroni je przed spadkiem wydajności. Zakłada się, że utrata wydajności (Pmax) przy wzroście temperatury nie powinna przekraczać 0,5% / °C.
Inwerter
Kolejny, niezwykle ważny w pracy instalacji PV element, to inwerter. Znany jest on również pod nazwą falownik. Inwerter czuwa nad pracą całego systemu. To jednak nie jedyna jego funkcja. Falownik odpowiada także za przekształcanie prądu stałego (DC) wytwarzanego przez moduły fotowoltaiczne w prąd o napięciu przemiennym (AC). Tylko taki bowiem może być wykorzystany do zasilania różnego rodzaju urządzeń.
W przypadku wyboru falownika należy zwrócić uwagę na dwa parametry – moc oraz sprawność. Moc musi być dostosowana do paneli PV. Szacowanie ułatwia określenie tak zwanego stosunku mocy, który powinien wynosić od 80% do 120%. Z reguły zakłada się, że moc instalowanych modułów fotowoltaicznych powinna być wyższa niż moc inwertera. Natomiast sprawność cenionych na rynku falowników wynosić może nawet 98%. Wszelkie o wiele niższe parametry powinny więc wzbudzić naszą czujność.
Konstrukcja fotowoltaiczna
Fotowoltaika nie może działać bez konstrukcji wspornej. Niezależnie od tego, czy chcemy zamontować panele PV na dachu płaskim, skośnym, na gruncie czy na wiacie fotowoltaicznej Carport, wymagają one bezpiecznego posadowienia na konstrukcji wspornej. Stojąc przed wyborem tego elementu instalacji PV, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na materiał, z jakiego jest wykonana.
Z racji ciągłej ekspozycji na słońce, opady czy wiatr, konstrukcja fotowoltaiczna musi być stabilna, solidna i odporna na korozję. Największą popularnością na rynku cieszą się konstrukcje pod fotowoltaikę wykonane z aluminium lub z połączenia stali nierdzewnej i aluminium, a także z wysokogatunkowej stali pokrytej warstwą Magnelisu.
Okablowanie instalacji PV
Ostatni z elementów instalacji fotowoltaicznej to okablowanie. Kupując osprzęt do połączenia poszczególnych paneli PV z inwerterem trzeba pamiętać, że część przewodów będzie na zewnątrz budynku, a część w środku. Z racji tego faktu należy wybierać tylko takie przewody i złącza, które posiadają odpowiednie przekroje, właściwie dostosowane do mocy instalowanej fotowoltaiki.
Należy przy tym również zwrócić uwagę na stopień ich odporności na oddziaływanie różnego typu czynników atmosferycznych. W lecie bowiem instalacje PV narażone są na wysokie temperatury, a w zimie powinny pracować wydajnie nawet przy sporych mrozach.
Na co zwrócić uwagę przed zakupem fotowoltaiki?
Szacowanie mocy instalacji PV
Rentowność inwestycji w odnawialne źródła energii, w tym i w fotowoltaikę, zależy w dużej mierze od poprawnego oszacowania zapotrzebowania energetycznego i mocy instalacji PV. W tym celu należy dokonać analizy dotychczasowych zobowiązań wobec zakładu energetycznego.
Zliczając ilość pobranej energii z każdego rachunku w skali roku, poznamy realne zużycie. Do kalkulacji można przyjąć również, że w polskich warunkach z każdego 1,25 kWp mocy fotowoltaika jest w stanie wygenerować rocznie około 1000 kWh energii elektrycznej. Zatem instalacja PV o mocy 1 kWp dostarczyć powinna w ciągu roku średnio 900-980 kWh prądu. Jeśli więc z naszych szacunków wyszło, że zużywamy średnio rocznie 4000 kWh energii elektrycznej, to powinniśmy przyjąć, że instalacja PV o mocy 3,5-4 kW powinna spełnić nasze zapotrzebowanie na prąd.
Do powyższych kalkulacji warto dodać jeszcze dwa założenia. Po pierwsze należy uwzględnić możliwość wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w perspektywie najbliższych kilku lat. Zakup auta z napędem elektrycznym, rozbudowa domu czy budynków firmowych, montaż klimatyzacji – każdy z tych czynników spowoduje większe zużycie prądu. Po drugie musimy pamiętać, że wraz z biegiem czasu moc paneli fotowoltaicznych spada. Z informacji przedstawianych przez wiodących producentów fotowoltaiki wynika, że moc modułów PV spada średnio o 1% w skali roku. Najbardziej znaczący spadek – wynoszący od 3% do nawet 5% odnotowywany jest natomiast w pierwszym roku po montażu.
Miejsce montażu fotowoltaiki
Instalacja fotowoltaiczna pracować będzie z największą wydajnością wówczas, gdy panele PV będą dobrze nasłonecznione. Zatem, jeśli planujemy montaż fotowoltaiki na dachu lub gruncie, to powinniśmy wybrać kierunek południowy. Poza ekspozycją względem stron świata ważny jest też kąt nachylenia modułów PV, który w optymalnych warunkach powinien wynosić od 35° do 40°. W przypadku instalowania fotowoltaiki na dachu płaskim czy w formie wolnostojącej, konstrukcje wsporne pozwalają na osiągnięcie kąta nachylenia od 10° do 15°, co również daje całkiem dobre uzyski energii.
Wybierając miejsce pod panele PV trzeba również zwrócić uwagę na ewentualne zacienienia. Wysokie drzewa i budynki sąsiadujące z terenem inwestycji mogą rzucać cień na panele PV. Wówczas pracować one będą ze zmniejszona mocą i wygenerują mniej prądu. To z kolei przekłada się bezpośrednio na okres zwrotu z inwestycji i rentować całego przedsięwzięcia.
Wybór ekipy montażowej
Niezwykle istotne znaczenie w inwestycji w fotowoltaikę ma również wybór instalatora. Ilość firm dostępnych w każdym regionie Polski, które deklarują wiedzę i doświadczenie w montażu instalacji PV stale rośnie. Niestety w wielu przypadkach jakość oferowanych przez nie usług jest niewystarczająca, a wręcz niska. Wynika to z faktu, że wraz z rosnącą popularnością fotowoltaiki, w sektorze usług montażowych powstała luka. Popyt był większy niż podaż, więc wiele osób dotychczas pracujących w budowlance czy przy wykańczaniu wnętrz, postanowiło się przebranżowić.
Zanim więc wybierzemy firmę do instalacji fotowoltaiki, warto zweryfikować opinie o niej oraz poprosić o przykłady realizacji. Fachowość sprawdzimy także już na etapie rozmów o mocy instalacji, jej szacowaniu czy wybieraniu poszczególnych elementów instalacji PV.
Przysłowiowa czerwona lampka powinna się nam zapalić, gdy instalator nie wie, gdzie kupić panele PV czy falownik lub w sytuacji, gdy polecać będzie najtańsze z dostępnych na rynku materiałów. Jak bowiem dobrze wiemy, to co tanie, w praktyce okazuje się zwykle drogie.
Jeśli więc chcemy, aby instalacja fotowoltaiczna pracowała wydajnie i bez większych przerw przez kolejne 25 lat, to warto poświecić odpowiednio dużo czasu na wybór instalatora. Co równie ważne, lepiej nie wybierać ekipy montażowej z drugiego końca Polski. Choć czasem oferta taka może być najtańsza, to jednak w sytuacji konieczności regulacji parametrów fotowoltaiki czy wykonania napraw, koszt i czas ich dojazdu może obniżyć rentowność inwestycji.
Fotowoltaika - gdzie najtaniej można kupić panele PV i falownik?
Wraz z rosnącą popularnością fotowoltaiki na rynku pojawiło się wielu producentów paneli PV, inwerterów czy konstrukcji wspornych. Nie brakuje również ofert instalatorów z różnych regionów Polski. Gdzie najtaniej można zakupić fotowoltaikę?
Na to pytanie niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Cena poszczególnych elementów instalacji PV zależy w głównej mierze od parametrów, jakości oraz renomy producenta. Ważny jest również zakres gwarancji i okres, na jaki jest ona udzielana. Przykładowo wśród wiodących producentów modułów fotowoltaicznych znajdują się takie firmy jak Encor, Q.Cells, Risen Energy, DMEGC Solar, LG, Jinko Solar, Ja Solar, Longi Solar, ZN Shine, Sharp, Selfa czy Sun Power. Oferowane przez nich panele PV cechuje wysoka jakość i wydajność. Potwierdzeniem jakości jest natomiast gwarancja udzielana na okres od 12 do nawet 25 lat.
Z kolei wśród cenionych na rynku producentów falowników wymienić należy Solar Edge, Sofar Solar, Fronius, SMA, Sungrow, Huawei, Fimer, Growatt, Solax, Afore czy Enphance. Wybierając inwerter, powinniśmy pamiętać, że zazwyczaj jego żywotność jest krótsza, niż modułów PV. Uznać go jednak można za „centrum dowodzenia” całej instalacji fotowoltaicznej, więc w przypadku awarii nastąpi przerwa w wytwarzaniu prądu. Z tego względu warto zachować odpowiednią relację ceny do jakości, kupując zarówno inwerter, jak i panele PV.
Gdzie kupić panele PV lub inwerter uznawanych przez instalatorów producentów? W przypadku zlecania realizacji inwestycji profesjonalistom zakup modułów PV można powierzyć w ich ręce. Z racji prowadzonej działalności, jak i doświadczenia, posiadają oni kontakty do przedstawicieli poszczególnych producentów. Niejednokrotnie z racji hurtowych zakupów paneli PV czy inwerterów, mogą zaoferować nam jeszcze lepsze ceny, uwzględniające rabaty dla stałych klientów. Takie podejście może okazać się najtańsze w realizacji, przy zachowaniu wysokiej jakości montażu.
Z pewnością najtaniej kupimy fotowoltaikę, gdy zoptymalizujemy logistycznie zamówienie. Z racji gabarytów moduły PV dostarczane są najczęściej na paletach. Wymagają więc specjalistycznego sprzętu do rozładunku oraz pojazdów dostosowanych do ich przewozu. Zamawiając w jednym sklepie internetowym czy hurtowni więcej elementów instalacji PV, z pewnością uzyskamy lepsze warunki cenowe czy darmową dostawę. Gdzie jeszcze można kupić fotowoltaikę? Poza e-sklepami warto także poszukać punktów stacjonarnych przedstawicieli firm fotowoltaicznych.
Ceny paneli fotowoltaicznych na przestrzeni lat
Jak już wspomnieliśmy, fotowoltaika jest prężnie rozwijana od lat 50. XX wieku. Rozwój procesów produkcyjnych sprawił, że moduły PV stały się cenowo przystępne i zachęcają coraz większe grono osób do inwestowania w odnawialne źródła energii.
Z danych opublikowanych przez Międzynarodową Agencję Energii Odnawialnej (IRENA) jasno wynika, że średnia cena instalacji PV spadła o blisko 80% w latach 2010-2019. W badanym okresie ceny wyjściowe plasowały się na poziomie 4 700 $ za 1 kW, a końcowym osiągnęły poziom 990 $ za 1 kW. Co wpłynęło na tak spektakularne obniżki? Przede wszystkim obniżka cen modułów PV oraz kosztów produkcyjnych. A jak wiemy, zakup paneli PV stanowi średnio połowę całkowitych kosztów zakupu i montażu instalacji fotowoltaiki. Tezę tę potwierdzają także dane opublikowane przez IRENA. Wynika z nich, że ceny paneli fotowoltaicznych w ciągu ostatniej dekady spadły w zależności od technologii i kraju produkcji średnio nawet o 80-90%.
Choć trend ten ucieszył wielu inwestorów, to jednak od 2021 roku obserwować można zwyżki cen paneli PV. Sięgają one na razie 10-20%. Na sytuację tą wpływa kilka czynników. Problemy logistyczne i przerwy w produkcji wywołane pandemią COVID-19. Nie bez znaczenia jest też trudna sytuacja gospodarcza wpływająca na ceny surowców.
Ile wynosić mogą ceny paneli fotowoltaicznych i instalacji PV w 2022 roku?
Galopująca inflacja, zawirowania rynkowe, niepewność gospodarcza wynikająca z wciąż trwającej pandemii koronawirusa czy wojny rosyjsko-ukraińskiej sprawiają, że ceny materiałów budowlanych i wykończeniowych rosną. Z tego względu za panele PV klasy premium będzie trzeba obecnie zapłacić od 1000 zł do nawet 2000 zł. Produkty ze średniej półki cenowej to z kolei wydatek rzędu 650-900 zł.
Na cenę w dużej mierze wpływa moc modułu fotowoltaicznego. Najnowszej generacji panele PV, które mają moc 400 Wp czy 500 Wp wyjdą w ostatecznym rozrachunku najdrożej. Te o mocy średniej, wynoszącej 300 Wp czy 350 Wp, będą wyborem zdecydowanie bardziej przyjaznym dla portfeli inwestorów.
Jak te dane mają się do kosztu całej instalacji PV? Jak już wspomnieliśmy, instalacje fotowoltaiczne poza panelami PV, składają się także z falownika, okablowania i konstrukcji wspornej. Wybierając właściwą proporcję ceny do jakości podczas zakupu poszczególnych elementów systemu PV powinniśmy mieć na uwadze fakt, że w przypadku montażu fotowoltaiki o mocy 3 kW za całość zapłacimy około 15 000 – 18 000 zł. Fotowoltaika o mocy 6 kW to z kolei koszt rzędu 23 000 – 28 000 zł, a o mocy 10 kW – pomiędzy 35 000 a 50 000 zł.
Fotowoltaika - zielona strona mocy
Inwestycja w odnawialne źródła energii wymaga szczegółowej analizy naszych potrzeb i zestawienia ich z możliwościami rynkowymi. Bogata oferta paneli PV, inwerterów, jak i pozostałych elementów instalacji PV sprawia, że mamy naprawdę z czego wybierać. Przed podjęciem decyzji gdzie kupić fotowoltaikę warto jednak dobrze sprawdzić opinie na temat danego producenta, zweryfikować parametry produktów, jak i gwarancję.
W wielu przypadkach możemy liczyć na wsparcie firm zajmujących się montażem instalacji fotowoltaicznych. Warto zaprosić w miejsce inwestycji przedstawicieli wybranych firm, aby dokonali oni pomiarów, określili nasze zapotrzebowanie na energię elektryczną i wykonalni wstępny projekt przyłącza fotowoltaiki. Dowiemy się wówczas jakiej ilości paneli PV potrzebujemy i jaką powinny mieć one moc, aby zmieściły się na dachu czy na gruncie. Doświadczony instalator podpowie też, jaki falownik wybrać, aby sprawnie obsługiwał on zamianę prądu stałego na zmienny i wspierał pracę całego systemu.
Poza tym ekipy montażowe, które na co dzień zajmują się montażem fotowoltaiki doskonale wiedzą, gdzie najtaniej kupić poszczególne elementy instalacji PV. Zwykle z racji składania dużych zamówień w hurtowniach fotowoltaicznych, dysponują oni kartami rabatowymi i są w stanie zaoferować produkty w naprawdę konkurencyjnych cenach.
Poza doradztwem i zakupem towaru doświadczeni instalatorzy często także załatwiają sprawy formalne związane z przyłączem instalacji PV czy wymianą licznika prądu na dwukierunkowy. Co równie ważne, znają również programy dofinansowań, przez co mogą wskazać rozwiązania znacząco obniżające koszty całej inwestycji.
Z całą pewnością fotowoltaika nadal będzie cieszyć się dużym zainteresowaniem ze strony inwestorów prywatnych, jak i komercyjnych. Oferowane przez nią korzyści, które omówiliśmy dokładnie w tym artykule, a także możliwość realizacji całego przedsięwzięcia z wykorzystaniem dofinansowań sprawiają, że czerpanie energii elektrycznej ze słońca wydaje się być bardzo rentowną inwestycją.
Jak wynika z opublikowanych przez ARE danych, moc zainstalowanej w Polsce fotowoltaiki na koniec stycznia 2022 roku wyniosła 8,1 GW. Przybyło też kolejnych 36 tys. nowych instalacji. W sektorze OZE systemy PV zajmują pierwsze. Ich udział w listopadzie 2021 wynosił aż 47%. Tak dobry wynik sprawił, że po raz pierwszy fotowoltaika wyprzedziła w generowaniu prądu elektrownie wiatrowe. Dane te mówią same za siebie – nastał czas zielonej energii. Warto więc już teraz wykorzystać dostępne możliwości i również zacząć czerpać korzyści z odnawialnych źródeł energii.
Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji? Skontaktuj się z nami
